درباری حسینه سرای نو نایین
بسم الله الر حمن الر حیم
مناسک-خیمه:این نبا در محله سرای نو شهرستان نایین واقع شده و بناهای کنونی آن مربوط به دوره پهلوی و بعد از آن است.
حسینیه سرای نو متشکل از میدان مستطیل شکل، فضای گنبددار قدیمی و فضای مسقف جدیدالاحداث، آب‌انبار و فضاهای مربوط دیگر است. میدان میانه حسینیه نسبتاً وسیع بوده و از سه جهت به معابر عمومی راه دارد. صفه‌ها یا غرفه‌های اطراف این میدان به صورت یک طبقه ساخته شده است. ایوان یا شاه‌نشین بنا، در ضلع کوچک آن قرار گرفته و در طرفین آن در مجموع دو غرفه ساخته شده در حالی که ضلع مقابل آن چهار دهانه دارد و یکی از این دهانه‌ها به معبر عمومی اختصاص یافته است. شاه‌نشین در اصل نسبت به سازه‌های مجاور خود از ارتفاع بیشتری برخوردار بوده که در ساخت‌وسازهای دوره اخیر، با آنها همسطح شده است.
به غیر از شاه‌نشین که دارای قوس جناغی است، بقیه دهانه‌ها قوس بیضوی دارند. فضای قدیمی و مسقف حسینیه از نظر نقشه و فضا با دیگر حسینیه‌ها تفاوت دارد چرا که شکل هندسی منظمی که در سایر حسینیه‌ها دیده می‌شود، در اینجا وجود ندارد. این بخش در فاصله سال‌های ۱۳۶۰- تا ۱۳۶۳ ه. ق ساخته شده است. فضای سرپوشیده جدیدالاحداث در سال‌های اخیر در ضلع شمالی میدان یا صحن حسینیه ساخته شده و نقشه مربع شکل دارد. پوشش گنبدی این بخش توسط استاد حاج حسین مطلبی‌زاده یزدی، صورت گرفته است.
*منبع: دایره‌المعارف بناهای تاریخی ایران در دوره اسلامی/ جلد ۵/ انتشارات سوره مهر
محمد حسین وفایی